Jak wyglądały relacje Polski z krajami takimi jak Norwegia, Islandia czy Liechtenstein na przestrzeni wieków i co łączy nasze kraje dzisiaj? Odpowiedzi na te pytania możecie znaleźć na wyjątkowej wystawie „Znamy się od dawna i mamy na to papiery. Polska, Islandia, Liechtenstein, Norwegia", która właśnie stanęła na warszawskiej Starówce.
 

Na Krakowskim Przedmieściu 66, tuż obok kościoła św. Anny i Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi, zagościła niezwykła plenerowa ekspozycja, która zabiera zwiedzających w fascynującą podróż przez wieki współpracy między Polską a Norwegią, Islandią i Liechtensteinem. „Znamy się od dawna i mamy na to papiery. Polska, Islandia, Liechtenstein, Norwegia” – głosi tytuł wystawy i w nowoczesny sposób prezentuje zarówno historyczne dokumenty, jak i współczesne projekty realizowane dzięki wsparciu z Funduszy Norweskich i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
 

Tradycja spotyka nowoczesność

To, co natychmiast przyciąga wzrok przechodniów, to oryginalna forma ekspozycji. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej wspólnie z Archiwami Państwowymi stworzyło wystawę, która łamie stereotyp zakurzonych i niedostępnych archiwów. Wielkoformatowe, podświetlane bryły w kształcie ikon plików komputerowych tworzą interaktywną przestrzeń, w której historia spotyka się ze współczesnością.

Oryginalna forma wystawy udowadnia, że archiwa to coś więcej niż przechowywanie starego papieru. To żywe świadectwo relacji między narodami, które trwają do dziś. Trójwymiarowa forma ekspozycji i same pokazywane dokumenty przybliżają odbiorcom niezwykłe historie ludzi i miejsc.
 

Każdy z eksponowanych „plików" ma dwie strony – na frontowej powierzchni prezentowane są reprodukcje historycznych dokumentów, zaś na wysuniętych panelach zwiedzający mogą zapoznać się z informacjami o współczesnych inicjatywach finansowanych przez Fundusze Norweskie i EOG.
 

Większość dawnych i współczesnych opowieści łączy jakiś wspólny mianownik, czasem są to niezwykłe pasje lub odkrycia, szczególne miejsca lub ważne wydarzenia. To historie pisane przez zwykłych ludzi, dyplomatów, żołnierzy, naukowców i przedsiębiorców.

Zaskakujące odkrycia historyczne

Wystawa prezentuje dokumenty przechowywane w polskich archiwach, które rzucają nowe światło na wielowiekowe kontakty między naszymi krajami. Zwiedzający mają okazję zobaczyć kopie unikalnych materiałów, często po raz pierwszy pokazywanych szerokiej publiczności.
 

Warszawiaków zapewne zaciekawi XVII-wieczna historia księcia Karola z rodu Liechtensteinów władającego częścią Śląska, korespondencja dokumentująca budowę pomnika dla upamiętnienia obrony Narwiku przez Samodzielną Brygadę Strzelców Podhalańskich czy zapisy dziennika z pionierskiej wyprawy Daniela Vettera na Islandię w 1613 roku.

Współczesne projekty – kontynuacja wielowiekowej tradycji

Wyjątkową wartością ekspozycji jest zestawienie historycznych archiwaliów z aktualnymi inicjatywami realizowanymi dzięki Funduszom Norweskim i EOG. Przykładowo, obok dokumentacji pierwszej polskiej ekspedycji na Spitsbergen, można zobaczyć informacje o innowacyjnym projekcie iAREA, w którym naukowcy z Polski i Norwegii wspólnie badają wpływ zanieczyszczeń takich jak sadza oraz pyły mineralne i wulkaniczne na klimat arktyczny w Europie.
 

To nie jedyny współczesny projekt, o którym można dowiedzieć się więcej dzięki wystawie. Porusza ona wiele ważnych kwestii, od konieczności zapewniania większego bezpieczeństwa m.in. morskiego przejścia granicznego w Porcie Gdynia po ochronę środowiska i recykling. Fundusze Norweskie i EOG to także szereg inicjatyw z zakresu edukacji, kultury czy innowacji, które służą mieszkańcom Polski.
 

W obecnej perspektywie finansowej Polska otrzymała 809 milionów euro wsparcia. Środki te pomagają wyrównywać różnice społeczno-gospodarcze i wspierają zrównoważony rozwój naszego kraju. Co więcej, trwają już rozmowy dotyczące kolejnej edycji Funduszy, co oznacza, że polskie instytucje, organizacje i firmy będą mogły liczyć na dalsze wsparcie w nadchodzących latach.
 

Gdzie i kiedy można zwiedzać wystawę?

Ekspozycja w Warszawie będzie dostępna dla zwiedzających do 24 kwietnia. Potem wyruszy w dalszą podróż po Polsce i odwiedzi kolejno Poznań, Gdańsk i Wrocław.
 

Wstęp jest bezpłatny, a plenerowy charakter wystawy sprawia, że można ją odwiedzić o dowolnej porze dnia. To doskonała okazja, by na chwilę zatrzymać się w biegu i odkryć, jak wiele nas łączy z krajami, które okazują się być bliżej niż nam się wydaje. Wystawa zainteresuje zarówno pasjonatów historii, jak i osoby, które chcą lepiej zrozumieć znaczenie współczesnej współpracy międzynarodowej.
 

Szczegółowe informacje o wystawie można znaleźć na stronie eog.gov.pl/wystawa.