Szachy znacznie poprawiają koncentrację, zwiększają wytrwałość i cierpliwość dzieci, pozwalają rozwinąć intuicję i pamięć, a przede wszystkim umiejętności podejmowania decyzji i analitycznego myślenia. Dlatego warto je upowszechniać i wykorzystywać w procesie edukacji.

W Warszawie dzięki projektowi „WARS i SAWA grają w szachy” robimy to systemowo już od 2012 r. To największe edukacyjne przedsięwzięcie szachowe w kraju, którym objęto 70 proc. naszych podstawówek i ponad 600 nauczycieli i nauczycielek – mówi Renata Kaznowska, zastępca prezydenta m.st. Warszawy. 

“WARS i SAWA grają w szachy”
 

Projekt jest realizowany we współpracy z Polskim Związkiem Szachowym i stanowi część ogólnopolskiego programu „Edukacja przez Szachy w Szkole”. 
 

Dzieci z wytypowanej klasy (pierwszej lub drugiej) szkoły podstawowej uczą się gry w szachy przez dwa lata, przez jedną godzinę tygodniowo. Zajęcia prowadzą specjalnie przeszkoleni nauczyciele, którzy mogą korzystać z tematycznej platformy internetowej i konsultować się z koordynatorem merytorycznym. Mogą ponadto uczestniczyć w tematycznych kursach doskonalących, w latach 2020-2021 np. w zakresie prowadzenia zdalnej edukacji szachowej.

Uczniowie z całej Polski spotykają się corocznie podczas ogólnopolskiego turnieju finałowego, organizowanego w ramach projektu.
 

Mimo trudnej i dynamicznej sytuacji ostatniego czasu, trwałość projektu „WARS i SAWA grają w szachy” została zachowana i zajęcia szachowe realizowane są niezmiennie od dziewięciu lat w stołecznych podstawówkach. W roku szkolnym 2021/2022, po powrocie do nauki stacjonarnej, w warszawskich szkołach podstawowych nauką gry objętych zostało łącznie blisko 8 tys. uczniów, w tym blisko 7 tys. z klas I-III SP uczestniczących w projekcie „WARS i SAWA grają w szachy”. Kilka szkół wskazało, że w szkolnych zajęciach szachowych w roku szkolnym 2021/2022 uczestniczyły również dzieci z Ukrainy. 
 

Odpowiadając na zapotrzebowanie warszawskich szkół, jesienią planujemy uruchomić kolejną edycję projektu „WARS i SAWA grają w szachy”, z kursem podstawowym z metodyki nauczania gry w szachy dla kolejnej grupy nauczycieli. Będą uczyli gry w szachy kilkuletnich adeptów tej dyscypliny, a przy okazji tego, co jej towarzyszy - kultury, poszanowania rywala, cierpliwości, umiejętności koncentracji i planowania, przewidywania następstw swoich posunięć. A to wszystko przydatne jest nie tylko podczas gry w szachy, ale i w życiu.

Badania przeprowadzone przez specjalistów z Akademii Leona Koźmińskiego wśród szkół z pilotażu jednoznacznie potwierdziły walory edukacyjne królewskiej gry - rozwój poznawczy uczniów  w stołecznych „klasach szachowych” był szybszy – uczniowie m.in. lepiej dodawali i odejmowali, szybciej reagowali na humor w zadaniu.

 

Ponadto:

• w stolicy gra w szachy jest także elementem terapii dla uczniów z różnymi dysfunkcjami w szkołach i placówkach specjalnych (w ramach projektu „Rehabilitacja przez Szachy”);

• od roku szkolnego 2015/2016 rozgrywki szachowe dla najmłodszych weszły na stałe do programu Warszawskiej Olimpiady Młodzieży;

• wiosną 2018 roku „królewską grę” włączono w architekturę przestrzenną stolicy, uruchamiając zakątek szachowy na warszawskim bulwarze im. Jana Karskiego nad Wisłą (Jan Karski był zapalonym szachistą);

• za swoje działania i wprowadzenie zajęć szachowych do szkół stolica w 2015 r. otrzymała „Hetmana” i „Złotą Honorową Odznakę Polskiego Związku Szachowego”;

• w czerwcu 2021 r. zostało zawarte porozumienie pomiędzy m.st. Warszawą a Polskim Związkiem Szachowym w sprawie kontynuacji współpracy przy realizacji projektu „WARS i SAWA grają w szachy”.